Σε ποιον να ελπίζουμε; Ποιος ήταν στη φλεγόμενη βάτο που είδε ο Μωυσής; Ποιος βαστάζει τα πάντα στο σύμπαν;
·
Έτσι, έχουμε στην επίσημη διακήρυξη της Ζ Οικουμενικής συνόδου· «Τον μεν (Χριστό) ως Θεόν και Δεσπότην, τους δε (αγίους) δια τον κοινόν Δεσπότην, ως αυτού γνησίους θεράποντας τιμώντες και σέβοντες και την κατά σχέσιν προσκύνησιν απονέμοντες» (Συνοδικό Ορθοδοξίας, Ζ Οικουμενικής) [Η Ορθοδοξία μας, π Αλεβιζόπουλος, σελ. 419].
Για την μεσιτεία αγγέλων και αγίων παραθέτουμε τα παρακάτω χαρακτηριστικά παραδείγματα από την Αγία Γραφή.
α. Στο βιβλίο του προφήτη Ζαχαρία, ο άγγελος του Κυρίου ρωτάει τον Κύριο για την Ιερουσαλήμ. Και ο Κύριος του απαντάει με λόγους παρηγορητικούς. Αυτούς τους λόγους, τους μεταφέρει στον προφήτη Ζαχαρία με σκοπό να τους πει στο λαό της Ιερουσαλήμ. «και απεκριθη ο αγγελος κυριου και ειπεν κυριε παντοκρατωρ εως τινος ου μη ελεησης την ιερουσαλημ και τας πολεις ιουδα ας υπερειδες τουτο εβδομηκοστον ετος και απεκριθη κυριος παντοκρατωρ τω αγγελω τω λαλουντι εν εμοι ρηματα καλα και λογους παρακλητικους» (Ζαχαρίας, α 12-13).
β. Στο βιβλίο της Αποκάλυψης, ένας άγγελος προσφέρει θυμίαμα και μεταφέρει τις προσευχές όλων των αγίων ενώπιων του θρόνου του Θεού. «και αλλος αγγελος ηλθε και εσταθη επι του θυσιαστηριου εχων λιβανωτον χρυσουν, και εδοθη αυτω θυμιαματα πολλα ινα δωση ταις προσευχαις των αγιων παντων επι το θυσιαστηριον το χρυσουν το ενωπιον του θρόνου. και ανεβη ο καπνος των θυμιαματων ταις προσευχαις των αγιων εκ χειρος του αγγελου ενωπιον του θεου» (Αποκάλυψη, η 3-4). Αυτό, σαφέστατα δεν έχει καμία σχέση με το χωρίο που διαστρέφεται από τους αιρετικούς Προτεστάντες που γράφει ο απ Παύλος «εις γαρ θεος εις και μεσιτης θεου και ανθρωπων ανθρωπος χριστος ιησους» (Α Τιμοθέου, β 5), καθώς μιλάει καθαρά για μεσιτεία μεταξύ ανθρώπων και Θεού. Η μεσιτεία των αγίων είναι ανάμεσα στους ανθρώπους και τον Χριστό. Και γίνεται αντιληπτό αυτό, από τις προτροπές που έχει δώσει ο απ Παύλος περί προσευχής πριν αναφέρει το χωρίο 5. Οι άγιοι που ‘’κοιμήθηκαν’’ δεν είναι νεκροί, αλλά ζωντανοί, καθώς ο Χριστός δίδαξε ότι «ο πιστεύων εις εμέ καν αποθάνη ζήσεται, και πάς ο ζών και πιστεύων εις εμέ ου μη αποθάνη εις τον αιώνα» (Ίωάννης, ια 26). Οι άγιοι λοιπόν δεν είναι νεκροί, αλλά «ουκ εστιν ο θεος νεκρων αλλα ζωντων. υμεις ουν πολυ πλανασθε (Μάρκος, ιβ 27). Το διαβάσατε αγαπητοί μου Προτεστάντες? Αν πιστεύετε ότι οι άγιοι είναι νεκροί, ο Χριστός σας λέει πλανεμένους. Όπως εσείς προσεύχεστε για τους αδελφούς σας, το ίδιο κάνουν και οι άγιοι στον ουρανό.
γ. Βλέπουμε ολοκάθαρα τους 24 πρεσβυτέρους στο βιβλίο της Αποκάλυψης να προσκυνούν και να συνομιλούν με τον Θεό και να γνωρίζουν την κατάσταση στην γη. «και οι εικοσι τεσσαρες πρεσβυτεροι οι ενωπιον του θρονου του θεου, οι κάθηνται επι τους θρονους αυτων, επεσαν επι τα προσωπα αυτων και προσεκυνησαν τω θεω λεγοντες· ευχαριστουμεν σοι Κυριε ο Θεος ο Παντοκρατωρ, ο ων και ο ην και ο ερχομενος, οτι ειληφας την δυναμιν σου την μεγαλην και εβασιλευσας, και τα εθνη ωργισθησαν και ηλθεν η οργη σου και ο καιρος των εθνών κριθηναι και δουναι τον μισθον τοις δουλοις σου τοις προφηταις και τοις αγιοις και τοις φοβουμενοις το ονομα σου, τοις μικροις και τοις μεγαλοις» (Αποκάλυψη, ια 16-18). Η γνώση που έχουν, δεν είναι βέβαια στοιχείο της δήθεν πανταχού παρουσίας τους, αλλά στοιχείο του πλήρους φωτισμού τους. «αρτι γινωσκω εκ μερους τοτε δε επιγνωσομαι καθως και επεγνωσθην» (Α Κορινθίους, ιγ 12).
Αφού διευκρινίσαμε κάποια βασικά πραγματάκια, μπορούμε να προχωρήσουμε στην αναίρεση.
Θέσεις 12- 14
Γράφουν
12) Σε ποιον να ελπίζουμε;
(ΑΓΙΑ ΓΡΑΦΗ)... εις αυτόν (το Χριστό) τα έθνη θέλουσιν ελπίσει (Ρωμαίους: ιε' 12)
(ΑΓΙΑ ΓΡΑΦΗ)... διότι ελπίζομεν εις τον ζώντα Θεόν (Α' Τιμόθεον: δ' 10)
(ΑΓΙΑ ΓΡΑΦΗ)... ημείς οι προελπίσαντες εις τον Χριστόν• εις τον οποίον και σεις ηλπίσατε (Εφεσίους: α' 12-13)
(ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ)... ευλογημένη Θεοτόκε, ελπίζοντες είς σέ ...
(ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ) Η ελπίς, και προστασία... σύ εί Θεοτόκε Άχραντε.
(ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ) Τήν πάσαν ελπίδα μου, είς σέ ανατίθημι, Μήτηρ του Θεού...
(ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ)... Αγνή Παρθένε... ή των απηλπισμένων μόνη ελπίς...
Παρατήρηση
Ο απ Παύλος όμως ελπίζει, πέρα από τον Χριστό, και στην εκκλησία των Θεσσαλονικέων. «τις γαρ ημων ελπις η χαρα η στεφανος καυχησεως η ουχι και υμεις εμπροσθεν του Κυριου ημων Ιησου Χριστου εν τη αυτού παρουσία?» (Α Θεσσαλονικείς, β 19).
Μήπως σταμάτησε ο απ Παύλος να ελπίζει στον Χριστό? Κατά τον ίδιο τρόπο και εμείς.
Σε τι ελπίζουμε στην Παρθένο Μαρία? Η απάντηση βρίσκεται στην ίδια την υμνολογία. «Ἡ ἐλπὶς καὶ προστασία, καὶ καταφυγὴ τῶν Χριστιανῶν, τὸ ἀκαταμάχητον τεῖχος, τῶν καταπονουμένων ὁ λιμὴν ὁ ἀχείμαστος, σὺ εἶ, Θεοτόκε ἄχραντε΄ἀλλ’ ὡς τὸν κόσμον σῴζουσα τῇ ἀπαύστῳ πρεσβείᾳ σου μνήσθητι καὶ ἡμῶν, Παρθένε πανύμνητε» . Στην πρεσβεία της. Όχι ότι η ίδια ως άλλος θεός θα λυτρώσει άμεσα, αλλά δια της προσευχής της στον Χριστό! Επομένως, ελπίζοντας στην Παρθένο Μαρία, ελπίζουμε στην προσευχή της. Και η προσευχή της, μαζί με την δική μας απευθύνεται στον Χριστό. Από εκείνον όλοι περιμένουμε. Το ‘’μόνη’’ ελπίδα, ‘’πάσα’’ ελπίδα, είναι συγκριτικό με τους υπόλοιπους αγίους. Θυμίζουμε πάλι το περιστατικό στην Κανά.
Γράφουν
13) Ποιος ήταν στη φλεγόμενη βάτο που είδε ο Μωυσής;
(ΑΓΙΑ ΓΡΑΦΗ) ο Θεός εκ μέσου της βάτου... είπε, Μωϋσή... Εγώ είμαι ο Θεός του πατρός σου... (Έξοδος: γ΄4-6)
(ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ)... Θεοτόκε,... Σύ εί ή βάτος, έν ή αφλέκτως Μωϋσής κατείδεν ώς φλόγα...
(ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ) Της Υπεραγίας Θεοτόκου... Χαίρε βάτε άφλεκτε... χαίρε η άφλεκτη βάτος
Παρατηρήσεις
Στην Έξοδο γ 4-6, αναφέρεται ότι ο Θεός μιλούσε μέσα από την φλεγόμενη βάτο. Δεν ήταν η βάτος επομένως. Στην υμνολογία, αναφέρεται ότι η άφλεκτη βάτος είναι η Μαρία, παραβολικά σαφώς. Αυτό που θέλει να πει η υμνολογία είναι το εξής. Είναι παραλληλισμός. Είναι προεικόνιση. Όπως η βάτος έγινε αγωγός της θείας φωνής (μέσα από αυτήν ακούστηκε η φωνή του θεού, έτσι το ήθελε ο θεός· θα μπορούσε απλά να μιλήσει εκ των ουρανών), έτσι διάλεξε την Μαρία ώστε να λάβει σάρκα ο Λόγος και να ακούσουμε όλοι την θεια φωνή Του. Δεν ‘’θεοποιείται’’ η Μαρία και πάλι, εφόσον δεν μας λέει η Γραφή ότι η βάτος ήταν …ο Θεός. Αλλά, μιλούσε μέσα από την βάτο.
Γράφουν·
14) Ποιος βαστάζει τα πάντα στο σύμπαν;
(ΑΓΙΑ ΓΡΑΦΗ) Ο Θεός,... ελάλησε προς ημάς διά του Υιού,... βαστάζων τα πάντα... (Εβραίους: α' 1-3)
(ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ) Θεοτόκε... Χαίρε. ότι βαστάζεις τον βαστάζοντα πάντα. χαίρε, δι' ής βρεφουργείται ο Κτίστης.
Σχόλιο
Η Γραφή αναφέρει ότι ο Θεός δια του Λόγου και Υιού Του βαστάει τα πάντα, συμπεριλαμβανομένου και του σύμπαντος. Η υμνολογία αναφέρει ότι η Μαρία κρατάει Εκείνον που κρατάει τα πάντα. Δεν λέει ότι κρατάει τα σύμπαντα, αλλά Εκείνον που κρατάει τα σύμπαντα. Και το αιτιολογεί, «δι ης βρεφουργείται ο Κτίστης». Εκτός, και αν οι αιρετικοί δεν πιστεύουν ότι το νήπιο Χριστός είναι ο Δημιουργός! Δεν Τον βάσταξε η Μαρία στα σπλάχνα της 9 μήνες? Ο Συμεών ο θεοδόχος, δεν δέχτηκε τον Ιησού στην αγκαλιά του? Δεν τον βάστηξε? Αυτό σημαίνει ότι ‘’θεοποιήθηκαν’’?
«Του Γαβριήλ φθεγξαμένου σοι Παρθένε το Χαίρε, συν τη φωνή εσαρκούτο ο των όλων Δεσπότης, εν σοι τη αγία κιβωτώ, ως έφη ο δίκαιος κριτής. Εδείχθης πλατυτέρα των ουρανών, βαστάσασα τον Κτίστην Σου. Δόξα τω ενοικήσαντι εν σοι, δόξα των προελθόντι εκ σου, δόξα τω ελευθερώσαντι ημάς δια του τόκου σου».
Ο ύμνος τελειώνει με την δοξολογία προς τον Ιησού Χριστό.
